Pedagogika
(gr. Παιδαγωγική)
– zespół nauk o wychowaniu, istocie, celach, treściach, metodach, środkach i formach organizacji procesów wychowawczych. Pedagogika jest nauką o procesach wychowawczych, czyli teorią działalności wychowawczej; samo postępowanie wychowawcze nazywa się natomiast często pedagogią (gr. paidagogia), któremu to pojęciu bliskie jest określenie "sztuka wychowania" (łac. ars educandi).
Pedagogika należy do nauk społecznych, stanowi zespół nauk o wychowaniu, teorię działalności wychowawczej. Na jej gruncie formułuje się istotę, cele, treści, metody, środki i formy organizacyjne procesów wychowawczych. Pedagogika odnosi się głównie do młodego pokolenia, które dzięki oddziaływaniom wychowawczym winno osiągnąć optymalny rozwój osobowości, ukształtować wiedzę o rzeczywistości, przygotować się do funkcjonowania w życiu społecznym.
Do głównych instytucji takiego wychowania zalicza się: rodzinę, przedszkole i szkołę. Obecnie zakres zainteresowań pedagogiki jest o wiele szerszy i obejmuje: samowychowanie i samokształcenie młodzieży i dorosłych, oddziaływanie wychowawcze instytucji wychowania pozaszkolnego, głównie: środków masowej komunikacji, organizacji młodzieżowych, placówek kulturalnych (teatrów, klubów, muzeów i in.), instytucji wychowania religijnego itp.
Jej staropolska nazwa pochodzi od greckiego παιδαγωγός (paidagogos - "prowadzący dziecko"). Początkowo termin obejmował opiekę, nauczanie i wychowanie dzieci, z czasem mylnie pedagogami zaczęto nazywać osoby zajmujące się wychowaniem zarówno praktycznym jak i teoretycznym. Zajmuje się ona formułowaniem teorii, celów, treści, metod, środków i form procesu wychowania, a także stanowi zasób wiedzy praktycznej na ten temat.
Przedstawicielami pedagogiki jako nauki jest pedagog kod zawodu 244104 o odpowiedniej specjalności pedagogicznej po ukończonych studiach wg. standardów nauczania dla kierunku: pedagogika.
Zadaniem pedagogiki jako nauki jest wyposażenie tych, którzy organizują przebieg nauczania i wychowania w wiedzę o skuteczności różnego rodzaju zabiegów dydaktyczno-wychowawczych. Towarzyszą temu celowi następujące zadania:
- gromadzenie wiadomości o rzeczywistości wychowawczej;
- analiza tej rzeczywistości, wykrywanie związków i zależności między elementami owej rzeczywistości i wyjaśnianie ich;
- dostarczanie wiedzy potrzebnej do przekształcania rzeczywistości wychowawczej.
Pedagogika wyrosła na gruncie filozofii. Dopiero od XVII wieku, głównie dzięki J. A. Komeńskiemu pedagogika stała się odrębną i samodzielną dyscypliną naukową, jednak poglądy na wychowanie nawiązują do filozoficznych i ideowych przesłanek swojej epoki.
Kierunki pedagogiczne
- pedagogika naturalistyczna
- socjologizm pedagogiczny
- pedagogika kultury
- pedagogika marksistowska
- felicytologia
- antypedagogika
- pedagogika krytyczna
- pedagogika miejsca
- krytyczna pedagogika miejsca
- pedagogika pracy
- pedagogika opiekuńczo-wychowawcza
- pedagogika zachowania
- pedologia
- psychopedagogika
- pedagogika religii
- pedagogika egzystencjalna
- pedagogika kreatywna
- pedagogika społeczna
Dyscypliny pedagogiczne
- pedagogika ogólna - (ujmuje człowieka jako funkcjonalną całość)
- teoria wychowania - (moralnego, społecznego, fizycznego, estetycznego)
- dydaktyka (ogólna i szczegółowa) - (teoria kształcenia)
- pedagogika specjalna (surdopedagogika, tyflopedagogika, oligofrenopedagogika, pedagogika terapeutyczna, pedagogika resocjalizacyjna)
- andragogika - (teoria oświaty dorosłych);
- pedeutologia - (nauka dotycząca nauczyciela);
- teoria systemów oświatowych
- pedagogika porównawcza - (analiza systemów oświatowych różnych krajów w powiązaniu z ich społecznym i ekonomicznym rozwojem),
- pedagogika społeczna - (zajmująca się problematyka środowiskowych uwarunkowań procesów wychowania)
- pedagogika kształcenia zawodowego
Pedagogika specjalizuje się w bardzo wielu aspektach życia jednostki, związanych nie tylko z wychowaniem czy nauczaniem. Prowadzi również działania mające na celu polepszenie lub zahamowanie cech patologii społecznej, w tym psychopatii i socjopatii poprzez organizowanie działań profilaktycznych (psychoprofilaktyka).
Zapraszamy do zapisania się na nasz newsletter !
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz